Leraar worden

Als leraar in het voortgezet onderwijs ben je expert in een (of meer) schoolvakken. Er zijn veel mogelijke routes om leraar te worden in het voortgezet onderwijs.

Leraar worden in het voortgezet onderwijs

Als je wilt lesgeven op een middelbare school, dan zijn er drie mogelijkheden. Je geeft les zonder lesbevoegdheid, je geeft les op het vmbo en onderbouw havo en vwo (klas 1,2 en 3) of je geeft les in de bovenbouw havo en vwo.

Bekijk factsheet als pdf.

Lesgeven zonder bevoegdheid

Als je maximaal 6 uur in de week lesgeeft, dan mag je zonder onderwijsbevoegdheid voor de klas staan als gastdocent. Je maakt daarvoor duidelijke afspraken met de school en je moet bijvoorbeeld wel een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) aanleveren. Tijdens deze (gast)lessen word je altijd begeleid door een leraar met een bevoegdheid. Wie meer uur per week les wil geven, moet een bevoegdheid halen.

Lesgeven aan mavo, onderbouw havo en vwo

Lesgeven op het vmbo en in de onderbouw van de havo en het vwo (klas 1, 2, 3) kan met een tweedegraads bevoegdheid. Als je een schoolvak geeft, mag je ook lesgeven op het voortgezet speciaal onderwijs, het praktijkonderwijs, het middelbaar beroepsonderwijs (waar ook volwasseneneducatie onder valt) en zelfs in het primair onderwijs. Mits je een schoolvak geeft dat overeenkomt met een vak dat daar wordt gegeven. Hiervoor werken de opleidingsscholen in Het Gooi samen met de lerarenopleidingen van de Hogeschool Utrecht en de Hogeschool van Amsterdam.

Lesgeven aan bovenbouw havo en vwo

Je hebt een eerstegraads lesbevoegdheid nodig als je ook les wilt geven in de bovenbouw van de havo of het vwo. Een eerstegraads lesbevoegdheid kun je alleen halen op de universiteit. De lerarenopleidingen van de Universiteit van Utrecht (UvU), Universiteit van Amsterdam (UvA) en de Vrije Universiteit (VU) bieden hiervoor mogelijkheden en ook maatwerktrajecten.

Voortgezet speciaal onderwijs

Meestal gelden voor het voortgezet speciaal onderwijs dezelfde bevoegdheidseisen als voor het regulier voortgezet onderwijs. Sommige middelbare scholen voor speciaal onderwijs geven er wel de voorkeur aan dat je ook een aparte opleiding voor het speciaal onderwijs hebt afgerond, bijvoorbeeld de hbo-master Educational Needs. Als een school voor voortgezet speciaal onderwijs zelf geen eindexamens afneemt, is het ook mogelijk om daar met een basisonderwijsbevoegdheid les te geven. Dat geldt ook voor praktijkonderwijs.

Lerarenopleidingen kunst en lichamelijke opvoeding

De lerarenopleidingen voor kunstvakken en lichamelijke opvoeding zijn zogenoemde ‘ongegradeerde’ opleidingen. Als je een lerarenopleiding voor deze twee vakken volgt, ben je daarna bevoegd om in het basisonderwijs, in de onderbouw en in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs les te geven, maar ook in het mbo.

Opleidingsscholen

Een opleidingsschool is een samenwerking tussen lerarenopleidingen en een aantal schoolbesturen uit het VO. Samen zorgen zij voor de opleidingsmogelijkheden om leraar te worden in het voortgezet onderwijs. Voor het voortgezet onderwijs in Het Gooi zijn er drie opleidingsscholen: de Gooise Scholen Federatie (GSF), Alberdingk Thijm scholen (AT) en Yuverta. Yuverta Naarden is onderdeel van Yuverta en heeft de opleidingen binnen de landelijke organisatie geregeld. Het Erfgooierscollege en CVO ’t Gooi zijn aangesloten bij de AT-opleidingsschool. Volant is aangesloten bij de GSF-opleidingsschool.

De opleidingsscholen zorgen ervoor dat jij, als aankomend leraar, in het juiste opleidingstraject terecht komt. Zij zorgen ervoor dat alle voorwaarden voor de opleiding geregeld zijn met jouw (leer)-werkplek.

Welke opleidingsmogelijkheden zijn er?

De opleidingsscholen werken samen met de opleidingsinstituten van de UU, UvA, VU, HvA en HU. Groenschool Yuverta Naarden werkt daarnaast samen met Aeres Hogeschool. Ieder opleidingsinstituut heeft een eigen aanbod. De opleidingsscholen verzorgen, in samenwerking met de opleidingsinstituten, intervisie en supervisie.

Geen HBO of WO opleiding?

Voor zij-instromen in het middelbaar onderwijs wordt een HBO of WO diploma gevraagd als het gaat om zij-instroom in Beroep. Uitzondering op de regel Zij-instroom in Beroep met minimaal HBO opleidingseis is de volgende.
Wil je in het onderwijs gaan werken voor
a. bouwen, wonen en interieur;
b. produceren, installeren en energie;
c. mobiliteit of transport;
d. horeca, bakker en recreatie.
Dan kan een mbo diploma niveau 4 met aantoonbaar hbo denk- en werkniveau volstaan. Voor de Hogeschool van Amsterdam geldt dat bij een intakegesprek met de intaker van de opleidingen leraar Mens en Technologie of Leraar Horeca en Voeding wordt ingeschat op het realistisch is om binnen twee jaar de tweedegraads bevoegdheid te halen. Bij de Hogeschool Utrecht behoort een verkorte lerarenopleiding tot de mogelijkheden.

 

Hulp bij de oriëntatie of solliciteren

Als je je verder wilt oriënteren, kun je een webinar volgen bij het onderwijsloket.com. Je kunt daar ook een persoonlijk advies (onderwijsloket.com/contact) krijgen. Je kunt reageren op een vacature op deze site of je neemt contact op met een van de hr-managers van de scholen voor voortgezet onderwijs in het Gooi om bijvoorbeeld een dag mee te lopen of andere mogelijkheden te bespreken.

Alberdingk Thijm Scholen – Michelle Hol: m.hol@atscholen.nl

CVO ’t Gooi: Nienke Maas – Meijer: n.maas@cvogooi.nl

Erfgooierscollege: Bea Scholtens: SLT@ErfgooiersCollege.nl

Gemeentelijk Gymnasium: Fiona van ‘t Hullenaar: vanthullenaar@ggh.nu

Gooise Scholen Federatie – Laura Somers: lsomers@gsf.nl

Volant: Els Wildenberg: e.wildenberg@volant.nl

Yuverta: Nigel Sinkeler: n.sinkeler@yuverta.nl